ارز دیجیتال وانا (Vana) چیست؟
وانا (Vana) یک شبکه بلاکچین لایه 1 سازگار با ماشین مجازی اتریوم (EVM) است که برای حل چالشهای مرتبط با مالکیت، حریم خصوصی و کسب درآمد از دادههای شخصی طراحی شده است. وانا به کاربران امکان میدهد تا کنترل کامل بر دادههای شخصی خود داشته باشند و این دادهها را به داراییهای توکنیزه شده و ارزشمند تبدیل کنند.
وانا با ترکیب فناوری بلاکچین و ابزارهای نوآورانهای مانند استخرهای نقدینگی داده (Data Liquidity Pools – DLPs)، به کاربران این امکان را میدهد که دادههای خود را تجمیع، امن و به اشتراک بگذارند. این دادهها میتوانند برای اهدافی مانند آموزش مدلهای هوش مصنوعی استفاده شوند. این روش تضمین میکند که مشارکتکنندگان در دادهها، پاداش عادلانه دریافت کنند و در عین حال حریم خصوصی و حقوق مالکیت خود را حفظ کنند.
با استفاده از معماری غیرمتمرکز وانا، کاربران میتوانند بهطور جمعی در اقتصاد در حال رشد هوش مصنوعی شرکت کنند، بدون اینکه به پلتفرمهای متمرکز سنتی وابسته باشند.
بنیانگذاران وانا چه کسانی هستند؟
وانا توسط آنا کازلاوسکاس (Anna Kazlauskas) و آرتور آبال (Arthur Abal) تأسیس شده است. این دو نفر متخصصانی با تجربه گسترده در زمینه بلاکچین و هوش مصنوعی هستند. این پلتفرم در ابتدا به عنوان یک پروژه تحقیقاتی در موسسه فناوری ماساچوست (MIT) در سال 2018 شروع به کار کرد و تمرکز اصلی آن بر حاکمیت داده و فناوریهای غیرمتمرکز بود.
آنا و آرتور با هدف ایجاد پلی میان کنترل دادههای شخصی و نوآوریهای تکنولوژیک، وانا را به یک پروتکل غیرمتمرکز تبدیل کردند که افراد را توانمند میسازد و همکاری در صنایع بلاکچین و هوش مصنوعی را ترویج میدهد.
وانا چگونه کار می کند؟
وانا از طریق سیستمی غیرمتمرکز عمل میکند که اولویت اصلی آن کنترل کاربران، حفظ حریم خصوصی و مالکیت جمعی است. در ادامه، نحوه کار وانا توضیح داده شده است:
1. حاکمیت داده
کاربران دادههای خود را از پلتفرمهای متمرکز صادر کرده و آنها را در سرورهای شخصی یا محیطهای رمزگذاری شده ذخیره میکنند. حقوق مالکیت این دادهها کاملاً در اختیار کاربران باقی میماند و این افراد تصمیم میگیرند که دادههایشان چگونه و چه زمانی استفاده شود.
2. استخرهای نقدینگی داده (DLPs)
استخرهای نقدینگی داده به عنوان مخازنی برای دادههای تجمیع شده کاربران عمل میکنند. مشارکتکنندگان دادههای خود را به این محیطهای امن وارد میکنند تا مجموعههای داده ارزشمند ایجاد شود. این دادهها رمزگذاری شده باقی میمانند و با استفاده از روشهای حفظ حریم خصوصی مانند محفظههای امن و اثباتهای رمزنگاری شده، اعتبارسنجی میشوند.
3. حقوق توکنیزه شده دادهها
کاربرانی که دادههای خود را به استخرهای نقدینگی وارد میکنند، توکنهایی دریافت میکنند که نمایانگر سهم آنها در استخر است. این توکنها مالکیت را رهگیری میکنند و به مشارکتکنندگان اجازه میدهند بر اساس کاربرد و کیفیت دادههایشان پاداش دریافت کنند.
4. آموزش مدلهای هوش مصنوعی
توسعهدهندگان و پژوهشگران هوش مصنوعی از طریق قراردادهای هوشمند روی بلاکچین وانا به دادههای تجمیع شده دسترسی پیدا میکنند. مشارکتکنندگان دادهها به دلیل ارزشی که دادههایشان به آموزش مدلها یا سایر کاربردها اضافه میکند، جبران میشوند. این فرآیند یک سیستم شفاف و عادلانه ایجاد میکند.
5. حاکمیت غیرمتمرکز
سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز داده (DataDAOs) مدیریت استخرهای نقدینگی داده را بر عهده دارند، قوانین اعتبارسنجی را تعیین میکنند و پاداشها را توزیع میکنند. مشارکتکنندگان در تصمیمگیریهای حاکمیتی شرکت میکنند و تعیین میکنند که دادههایشان چگونه استفاده شود و این استفاده با ترجیحات آنها همسو باشد.
چرا وانا اهمیت دارد؟
در دنیایی که دادههای شخصی به یکی از ارزشمندترین داراییها تبدیل شدهاند، کنترل بر این دادهها اهمیت ویژهای پیدا کرده است. وانا راهکاری ارائه میدهد که به کاربران امکان میدهد از دادههای خود بهرهبرداری کنند، بدون آنکه امنیت یا حریم خصوصی خود را به خطر بیندازند. این شبکه همچنین فضایی فراهم میکند که توسعهدهندگان هوش مصنوعی بتوانند از دادههای باکیفیت استفاده کنند، در حالی که حقوق صاحبان داده کاملاً رعایت میشود.
نتیجه گیری
وانا (Vana) با ترکیب فناوری بلاکچین و اصول حفظ حریم خصوصی، یک اکوسیستم غیرمتمرکز ایجاد کرده است که هم کاربران و هم توسعهدهندگان از آن بهرهمند میشوند. وانا با تأکید بر مالکیت دادهها و پاداش عادلانه برای مشارکتکنندگان، نقش مهمی در شکلدهی آینده اقتصاد داده و هوش مصنوعی ایفا میکند.
ارز دیجیتال وانا (Vana) را از کجا بخریم و کجا ذخیره کنیم؟
شما میتوانید ارز دیجیتال وانا (Vana) را هم اکنون در صرافیهای معتبر ایرانی مثل صرافی ارز دیجیتال مهران بیت خرید و فروش کنید. همچنین میتوانید ارز وانا (VANA) خود را در کیف پولهای نرمافزاری مثل اتمیک والت (Atomic Wallet) ، متامسک (Metamask) و کیف پولهای سختافزاری مثل لجر (Ledger) و ترزور (Trezor) ذخیره کنید.