ارز دیجیتال Graph (گراف) چیست؟

گراف (Graph) با نماد اختصاری GRT، پروتکلی ‌شاخص‌گذار است و برای جستجوی اطلاعات و داده‌ها در بلاکچین و شبکه‌های ذخیره‌سازی استفاده می‌شود. توسعه‌دهندگان با ایجاد و انتشار APIهای متن باز به نام Subgraph به اپلیکیشن‌ها امکان جستجو با استفاده از GraphQL را می‌دهند. برای تسهیل ورود و آغاز به کار توسعه‌دهندگان، یک سرویس میزبان در گراف ایجاد شده است و به زودی شبکۀ غیرمتمرکز آن نیز راه‌‌اندازی خواهد شد.

در حال حاضر در پلتفرم گراف امکان شاخص‌گذاری داده‌ها در اتریوم، POA و IPFS وجود دارد و شبکه‌های بیشتری نیز به زودی به این لیست اضافه خواهند شد. تا کنون بیش از دو هزار و سیصد Subgraph توسط توسعه‌دهندگان، برای ایجاد اپلیکیشن‌هایی همچون Uniswap، Aragon، AAVe، Gnosis، Balancer، Livepeer، DAOstack، Decentraland و … استفاده شده است.

در پشت پردۀ ارز دیجیتال Graph چه خبر است؟

این پروژه قبلاً، اپلیکیشن‌های غیر متمرکز (DApps) خود را بر بستر اتریوم ایجاد می‌کرد. در آن زمان بنیانگذاران آن متوجه شدند که هیچ راه غیرمتمرکزی برای شاخص‌گذاری و جست‌وجوی داده در آن فضا وجود ندارد. اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز به راهی برای گرفتن اطلاعات و انتقال آنها به منابع دادۀ زیرین نیاز دارند.
IPFS فضای ذخیره‌سازی ارزان و اتریوم امکان تراکنش‌های کوچک را فراهم می‌کنند اما به ندرت پیش می‌آید که داده‌ها با فرمتی ذخیره شوند که بتوان از آنها مستقیماً در اپلیکیشن‌ها استفاده کرد. استفاده از داده‌ها برای تأمین توان وب یا اپلیکیشن‌های موبایل به طور مستقیم از طریق نودهای اتریوم بسیار دشوار بود.
توسعه‌دهندگان مجبور بودند هر بار یک بک‌اند (Backend) سفارشی برای موارد جدید ایجاد کنند و از این طریق به مدیریت پردازش داده، در اپلیکیشن‌های غیر متمرکز خود بپردازند. این شرایط مشابه زمان روی کار آمدن اینترنت بود. در آن زمان نیز افراد برای ایجاد سرورهای اختصاصی خود، از C++ استفاده می‌کردند. به همین منظور و با هدف ایجاد دسترسی آسان و تسهیل فرآیند استفاده و بهره‌وری از اینترنت نسل سوم، پروژۀ ارز دیجیتال Graph ایجاد شد.

در پروسۀ ساخت ارز دیجیتال Graph چه گذشت؟

پروسۀ ساخت و راه‌اندازی گراف حدود سه سال طول کشید. در این مدت از تب موجود در بازار کاسته شد و افراد زیادی از این حوزه خارج شدند. اما تیم‌هایی همچون تیم گراف، با تعهد به ایجاد و توسعۀ اینترنت نسل سوم و غیرمتمرکزسازی به فعالیت خود ادامه دادند.

استراتژی ساخت Graph

استراتژی آنها این بود که ابتدا هاستی (Host) را ایجاد کنند و در اختیار کاربران قرار دهند تا قبل از غیرمتمرکز شدن کامل، تقاضاهای شبکه را به صورت خودکار برطرف نماید. بدین ترتیب قصد داشتند محصولی به کاربران ارائه دهند و بر اساس نظرات و فیدبک‌های آنها، به آزمون، تکرار یا اضافه کردن ویژگی‌های اصلی به پلتفرم خود بپردازند. همچنین این کار به آنها فرصت تثبیت و افزایش سرعت کدهای پایه را برای پروژه‌های بزرگ‌تر فراهم می‌کرد.
در ماه ژوئن 2020، با رشد چشمگیر پروژه‌های دیفای (DeFi) میلیاردها جست‌وجو در ماه صورت گرفت و تا ماه آگوست به چیزی حدود 4 میلیارد جست‌وجو رسید. به طور هم‌زمان تیم Graph، در حال طراحی و توسعۀ شبکۀ غیرمتمرکز نیز بودند.

پروژه Graph

این پروژه در ابتدا به جای استفاده از زبان برنامه‌نویسی Go از زبان برنامه‌نویسی Rust استفاده کردند و از انتخاب خود راضی بودند. Rust قابل‌اطمینان‌تر بود، مشکلات مربوط به مدیریت حافظه در آن وجود نداشت و علاوه بر آن امکان ایجاد سریع Rock solid های قابل‌تنظیم در آن موجود بود.
این تیم همچنین به استانداردسازی نگاشت‌های خود در AssemblyScript که در زمان اجرای WASM گردآوری شده‌اند، پرداخته است. WASM به عنوان استانداردی است که برای اجرای درست کدهای تعریف‌شده توسط کاربران، در فضایی امن و با حداکثر کارآیی ایجاد شده است. در حال حاضر داده‌ها در PosstgresDB ذخیره می‌شوند اما این تیم در تلاش هستند تا در آینده از پایگاه‌های دادۀ نسل جدید استفاده نمایند.

توکن GRT و مدل کسب و کار ارز دیجیتال Graph

گراف یک فضای متن باز است و هیچ کارمزد و هزینه‌ای را برای خود جمع‌آوری نمی‌کند. توکن GRT یک توکن کاربردی و اختصاصی در این پلتفرم است. در این شبکه دو نوع سهام‌دار (Staker) وجود دارد. دستۀ اول شاخص‌گذاران (Indexer) هستند و با نگهداری GRT به بهبود عملکرد و جمع‌آوری کارمزدهای شبکه می‌پردازند. با توجه به اینکه مقدار پاداش دریافتی آنها وابسته به مقدار توکنی است که ذخیره کرده‌اند، این موضوع به ایجاد انگیزه در آنها برای ذخیرۀ توکن‌های بیشتر و کسب سود بیشتر کمک می‌کند.
دسته دوم Curator ها هستند که با استفاده از توکن‌های GRT به شاخص‌گذاران اعلام می‌کنند که کدام SubGraph ها نیاز به شاخص‌گذاری دارند و به توسعه‌دهندگان نیز اعلام می‌کنند که از کدام یک از API ها استفاده کنند.
توسعه‌دهندگان موظف به پرداخت هزینۀ جستجو در شبکۀ The Graph هستند. هزینۀ جستجو (Query fee) مقداری است که توسعه‌دهندگان یا اپلیکیشن‌های غیر متمرکزی که SubGraph ها را جستجو می‌کنند، در ازای هر جستجو پرداخت می‌کنند. این مقدار به شاخص‌گذاران و Curators (کیوریتورها) پرداخت می‌شوند.
هزینه‌ها در شبکۀ گراف نسبت به هزینه‌های اینترنت نسل دوم بسیار کمتر است. در این شبکه، هزینه‌های مربوط به تهیۀ سرور، فضای ابری و تأمین‌کنندگان پایگاه داده و همچنین هزینه‌های مربوط به سرورهایی که برای مهندسی و تأمین و نگهداری از شبکه نیاز است، وجود ندارد.

اهداف آیندۀ این ارز دیجیتال

سخن پایانی

در این مقاله به معرفی و بررسی ارز دیجیتال Graph و توکن آن GRT پرداختیم. ارز دیجیتال گراف (Graph) پروتکلی ‌شاخص‌گذار است و برای جستجوی اطلاعات و داده‌ها در بلاکچین و شبکه‌های ذخیره‌سازی استفاده می‌شود. توسعه‌دهندگان با ایجاد و انتشار APIهای متن‌باز به نام Subgraph به اپلیکیشن‌ها امکان جستجو با استفاده از GraphQL را می‌دهند. برای تسهیل ورود و آغاز به کار توسعه‌دهندگان، یک سرویس میزبان (Host service) در گراف ایجاد شده است و به زودی شبکه غیر متمرکز آن نیز راه‌‌اندازی خواهدشد.